სიახლეები

თერმული შოკის ტესტირებას ხშირად მოიხსენიებენ, როგორც ტემპერატურული შოკის ტესტირებას ან ტემპერატურულ ციკლს, მაღალი და დაბალი ტემპერატურის თერმული შოკის ტესტირებას.

გათბობის/გაგრილების სიჩქარე არ უნდა იყოს წუთში 30°C-ზე ნაკლები.

ტემპერატურის ცვლილების დიაპაზონი ძალიან დიდია და ტესტის სიმძიმე იზრდება ტემპერატურის ცვლილების სიჩქარის მატებასთან ერთად.

ტემპერატურული შოკის ტესტსა და ტემპერატურული ციკლის ტესტს შორის განსხვავება ძირითადად განსხვავებული დაძაბულობის დატვირთვის მექანიზმშია.

ტემპერატურული დარტყმის ტესტი ძირითადად იკვლევს ცოცვისა და დაღლილობის დაზიანებით გამოწვეულ უკმარისობას, ხოლო ტემპერატურული ციკლი ძირითადად ძვრის დაღლილობით გამოწვეულ უკმარისობას.

ტემპერატურული შოკის ტესტი ორჭრილიანი სატესტო მოწყობილობის გამოყენების საშუალებას იძლევა; ტემპერატურული ციკლის ტესტი კი ერთჭრილიან სატესტო მოწყობილობას იყენებს. ორჭრილიან ყუთში ტემპერატურის ცვლილების სიჩქარე წუთში 50℃-ზე მეტი უნდა იყოს.
ტემპერატურული შოკის მიზეზები: ტემპერატურის მკვეთრი ცვლილებები წარმოებისა და შეკეთების პროცესების დროს, როგორიცაა ხელახალი შედუღება, გაშრობა, ხელახალი დამუშავება და შეკეთება.

GJB 150.5A-2009 3.1-ის თანახმად, ტემპერატურული შოკი არის აღჭურვილობის გარემოს ტემპერატურის მკვეთრი ცვლილება, რომლის ტემპერატურის ცვლილების სიჩქარე წუთში 10 გრადუსზე მეტია, რაც ტემპერატურულ შოკს წარმოადგენს. MIL-STD-810F 503.4 (2001) მსგავს მოსაზრებას იზიარებს.

ტემპერატურის ცვლილებების მრავალი მიზეზი არსებობს, რომლებიც შესაბამის სტანდარტებშია მითითებული:
GB/T 2423.22-2012 გარემოსდაცვითი ტესტირება, ნაწილი 2, ტესტი N: ტემპერატურის ცვლილება
ტემპერატურის ცვლილებების საველე პირობები:
ტემპერატურის ცვლილებები ელექტრონულ მოწყობილობებსა და კომპონენტებში ხშირია. როდესაც მოწყობილობა არ არის ჩართული, მისი შიდა ნაწილები უფრო ნელა იცვლებიან ტემპერატურაზე, ვიდრე მის გარე ზედაპირზე არსებული ნაწილები.

ტემპერატურის მკვეთრი ცვლილებები შეიძლება მოხდეს შემდეგ შემთხვევებში:
1. როდესაც აღჭურვილობა გადადის თბილი შიდა გარემოდან ცივ გარე გარემოში ან პირიქით;
2. როდესაც აღჭურვილობა წვიმის ზემოქმედების ქვეშაა ან ცივ წყალშია ჩაძირული და მოულოდნელად ცივდება;
3. დამონტაჟებულია გარე საჰაერო აღჭურვილობაში;
4. ტრანსპორტირებისა და შენახვის გარკვეულ პირობებში.

დენის ჩართვის შემდეგ, აღჭურვილობაში წარმოიქმნება მაღალი ტემპერატურის გრადიენტები. ტემპერატურის ცვლილებების გამო, კომპონენტები დაძაბულობას განიცდიან. მაგალითად, მაღალი სიმძლავრის რეზისტორის გვერდით, გამოსხივება გამოიწვევს მიმდებარე კომპონენტების ზედაპირის ტემპერატურის მატებას, მაშინ როდესაც სხვა ნაწილები ცივი რჩება.
როდესაც გაგრილების სისტემა ჩართულია, ხელოვნურად გაცივებული კომპონენტები განიცდიან ტემპერატურის სწრაფ ცვლილებას. კომპონენტების სწრაფი ტემპერატურის ცვლილებები ასევე შეიძლება გამოწვეული იყოს აღჭურვილობის წარმოების პროცესში. მნიშვნელოვანია ტემპერატურის ცვლილებების რაოდენობა, სიდიდე და დროის ინტერვალი.

GJB 150.5A-2009 სამხედრო აღჭურვილობის ლაბორატორიული გარემოსდაცვითი ტესტირების მეთოდები, ნაწილი 5:ტემპერატურის შოკის ტესტი：
3.2 გამოყენება:
3.2.1 ნორმალური გარემო:
ეს ტესტი გამოიყენება იმ მოწყობილობებისთვის, რომლებიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას იმ ადგილებში, სადაც ჰაერის ტემპერატურა შეიძლება სწრაფად შეიცვალოს. ეს ტესტი გამოიყენება მხოლოდ მოწყობილობების გარე ზედაპირზე, გარე ზედაპირზე დამონტაჟებულ ნაწილებზე ან გარე ზედაპირთან ახლოს დამონტაჟებულ შიდა ნაწილებზე ტემპერატურის სწრაფი ცვლილების ზემოქმედების შესაფასებლად. ტიპიური სიტუაციებია შემდეგი:
ა) აღჭურვილობა გადაადგილდება ცხელ ზონებსა და დაბალი ტემპერატურის გარემოს შორის;
ბ) მაღალი ხარისხის გადამზიდავი მას მაღალი ტემპერატურის მქონე მიწიდან მაღალ სიმაღლეზე (მხოლოდ ცხელიდან ცივამდე) აწევს;
გ) მხოლოდ გარე მასალების (შეფუთვის ან აღჭურვილობის ზედაპირის მასალების) ტესტირებისას, ის ცხელი საჰაერო ხომალდის დამცავი გარსიდან ეცემა მაღალი სიმაღლისა და დაბალი ტემპერატურის პირობებში.

3.2.2 უსაფრთხოებისა და გარემოზე ზემოქმედების სკრინინგი:
3.3-ში აღწერილის გარდა, ეს ტესტი გამოიყენება უსაფრთხოების პრობლემებისა და პოტენციური დეფექტების გამოსავლენად, რომლებიც ჩვეულებრივ წარმოიქმნება, როდესაც აღჭურვილობა ექვემდებარება ექსტრემალურ ტემპერატურაზე დაბალ ტემპერატურის ცვლილების სიჩქარეს (იმ პირობით, რომ ტესტის პირობები არ აღემატება აღჭურვილობის საპროექტო ლიმიტს). მიუხედავად იმისა, რომ ეს ტესტი გამოიყენება გარემოზე ზემოქმედების სკრინინგის (ESS) სახით, მისი გამოყენება ასევე შესაძლებელია სკრინინგის ტესტის სახით (უფრო ექსტრემალური ტემპერატურის ტემპერატურული შოკების გამოყენებით) შესაბამისი საინჟინრო დამუშავების შემდეგ, პოტენციური დეფექტების გამოსავლენად, რომლებიც შეიძლება წარმოიშვას, როდესაც აღჭურვილობა ექვემდებარება ექსტრემალურ ტემპერატურაზე დაბალ პირობებს.
ტემპერატურული დარტყმის ეფექტები: GJB 150.5A-2009 სამხედრო აღჭურვილობის ლაბორატორიული გარემოსდაცვითი ტესტირების მეთოდი, ნაწილი 5: ტემპერატურული დარტყმის ტესტი:

4.1.2 გარემოზე ზემოქმედება:
ტემპერატურული შოკი, როგორც წესი, უფრო სერიოზულ გავლენას ახდენს აღჭურვილობის გარე ზედაპირთან ახლოს მდებარე ნაწილზე. რაც უფრო შორს არის გარე ზედაპირიდან (რა თქმა უნდა, ეს დაკავშირებულია შესაბამისი მასალების მახასიათებლებთან), მით უფრო ნელია ტემპერატურის ცვლილება და ნაკლებად აშკარაა ეფექტი. სატრანსპორტო ყუთები, შეფუთვა და ა.შ. ასევე შეამცირებს ტემპერატურული შოკის გავლენას დახურულ აღჭურვილობაზე. ტემპერატურის სწრაფმა ცვლილებებმა შეიძლება დროებით ან სამუდამოდ იმოქმედოს აღჭურვილობის მუშაობაზე. ქვემოთ მოცემულია პრობლემების მაგალითები, რომლებიც შეიძლება წარმოიშვას, როდესაც აღჭურვილობა ექვემდებარება ტემპერატურულ შოკის გარემოს. შემდეგი ტიპიური პრობლემების გათვალისწინება დაგეხმარებათ იმის დადგენაში, შესაფერისია თუ არა ეს ტესტი ტესტირებადი აღჭურვილობისთვის.

ა) ტიპიური ფიზიკური ეფექტებია:
1) შუშის კონტეინერებისა და ოპტიკური ინსტრუმენტების დამსხვრევა;
2) გაჭედილი ან ფხვიერი მოძრავი ნაწილები;
3) ასაფეთქებელ ნივთიერებებში მყარი გრანულების ან სვეტების ბზარები;
4) სხვადასხვა მასალის განსხვავებული შეკუმშვის ან გაფართოების სიჩქარე, ან ინდუცირებული დეფორმაციის სიჩქარე;
5) ნაწილების დეფორმაცია ან გახევა;
6) ზედაპირული საფარის ბზარები;
7) გაჟონვა დალუქულ კაბინებში;
8) იზოლაციის დაცვის უკმარისობა.

ბ) ქიმიური ეფექტების ტიპური ტიპებია:
1) კომპონენტების გამოყოფა;
2) ქიმიური რეაგენტების დაცვის სისტემის გაუმართაობა.

გ) ტიპიური ელექტრული ეფექტებია:
1) ელექტრო და ელექტრონული კომპონენტების ცვლილებები;
2) წყლის ან ყინვის სწრაფი კონდენსაცია, რაც იწვევს ელექტრონულ ან მექანიკურ გაუმართაობას;
3) ჭარბი სტატიკური ელექტროენერგია.

ტემპერატურული შოკის ტესტის მიზანი: მისი გამოყენება შესაძლებელია პროდუქტის დიზაინისა და პროცესის დეფექტების აღმოსაჩენად საინჟინრო განვითარების ეტაპზე; მისი გამოყენება შესაძლებელია პროდუქტების ტემპერატურული შოკის გარემოსთან ადაპტაციის შესამოწმებლად პროდუქტის დასრულების ან დიზაინის იდენტიფიკაციისა და მასობრივი წარმოების ეტაპებზე და დიზაინის დასრულებისა და მასობრივი წარმოების მიღების გადაწყვეტილებების საფუძვლის უზრუნველსაყოფად; გარემოზე ზემოქმედების სკრინინგისთვის გამოყენებისას, მიზანია პროდუქტის ადრეული ჩავარდნების აღმოფხვრა.

ტემპერატურის ცვლილების ტესტების ტიპები IEC-ისა და ეროვნული სტანდარტების მიხედვით იყოფა სამ ტიპად:
1. ტესტი Na: ტემპერატურის სწრაფი ცვლილება მითითებული გარდაქმნის დროით; ჰაერი;
2. ტესტი Nb: ტემპერატურის ცვლილება მითითებული ცვლილების სიჩქარით; ჰაერი;
3. ტესტი Nc: ტემპერატურის სწრაფი ცვლილება ორი სითხის ავზით; სითხე;

ზემოთ მოცემული სამი ტესტისთვის, 1 და 2 იყენებენ ჰაერს, როგორც გარემოს, ხოლო მესამე იყენებს სითხეს (წყალს ან სხვა სითხეებს). 1 და 2 ტესტების გარდაქმნის დრო უფრო ხანგრძლივია, ხოლო 3 ტესტების - უფრო მოკლე.